ارزیابی و پهنه بندی خطر سیل خیزی با استفاده از منطق فازی topsis در محیط gis (مطالعه موردی: حوضه ی آبخیز شهر باغملک)

نویسندگان

سیده معصومه موسوی

کارشناس ارشد ژئومورفولوژی، مدرس مدعو گروه جغرافیای دانشگاه پیام نور باغملک سعید نگهبان

استادیار گروه جغرافیای دانشگاه شیراز حیدر رخشانی مقدم

کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، مدرس مدعو گروه جغرافیای دانشگاه پیام نور سید محسن حسین زاده

مدیر دفتر هیدرو انفورماتیک، سازمان آب و برق استان خوزستان.

چکیده

امروزه رشد بی رویه جمعیت، تسطیح زمین و اشغال حریم رودخانه ها و مسیل ها در کنار عوامل اقلیمی و فیزیوگرافی در شهرهای بزرگ سبب گسترش سیلاب های شهری شده است. حوضه آبخیز شهر باغملک نیز از این شرایط مستثنی نیست، به طوری که رخداد این پدیده مخرب در طی چند سال گذشته باعث تخریب برخی از راه های ارتباطی، آسیب به برخی مناطق مسکونی، اراضی زراعی و باغات واقع در این حوضه شده است. از سوی دیگر این حوضه با داشتن آب و هوای نیمه خشک مستعد وقوع سیلاب های ناگهانی است. هدف از این پژوهش ارزیابی و پهنه بندی خطر سیلاب در حوضه آبخیز شهر باغملک واقع در شرق استان خوزستان می باشد. در این تحقیق عوامل موثر در ایجاد سیلاب شامل: بارش، ارتفاع، شیب، جهت شیب، سازند، فاصله از آبراهه و کاربری اراضی در محیط arc gis10 ساخته و طبقه بندی شدند؛ سپس این داده ها به نرم افزار idrisi منتقل شدند. استانداردسازی آن ها بر اساس توابع فازی صورت گرفت و با استفاده از روش critic وزن دهی شدند. در نهایت نقشه پهنه بندی با استفاده از مدل فازی topsis تهیه شد. نتایج نشان می دهد که 86/17 درصد از محدوده در طبقه با خطر بسیار بالا، 15/24 درصد در پهنه با خطر بالا قرار دارد. روش topsis فازی در مقایسه با روش topsis غیر فازی به دلیل استفاده از مجموعه های فازی سازگاری بیشتری با توضیحات زبانی و گاه مبهم انسانی دارد این روش با داشتن انعطاف پذیر فوق العاده برای تحلیل معانی زبان طبیعی قادر است ابهامات برخواسته از ذهن انسان، محیط و عدم قطعیت را مدل سازی نماید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی و پهنه‌بندی خطر سیل‌خیزی با استفاده از منطق فازی TOPSIS در محیط GIS (مطالعه موردی: حوضه‌ی آبخیز شهر باغملک)

امروزه رشد بی‌رویه جمعیت، تسطیح زمین و اشغال حریم رودخانه‌ها و مسیل‌ها در کنار عوامل اقلیمی و فیزیوگرافی در شهرهای بزرگ سبب گسترش سیلاب‌های شهری شده است. حوضه آبخیز شهر باغملک نیز از این شرایط مستثنی نیست، به طوری که رخداد این پدیده مخرب در طی چند سال گذشته باعث تخریب برخی از راه‌های ارتباطی، آسیب به برخی مناطق مسکونی، اراضی زراعی و باغات واقع در این حوضه شده است. از سوی دیگر این حوضه با داشتن ...

متن کامل

ارزیابی خطر سیل خیزی حوضه آبخیز آیدوغموش با استفاده از مدل AHP-TOPSIS

ناآگاهی از شرایط فیزیوگرافی، هیدرولوژیکی و دینامیکی رودخانه‌ها سبب گسترش سیلاب‌ها شده است که موجب وارد آمدن خسارات جانی و مالی زیادی در سالهای اخیر شده است. هدف از این پژوهش، شناسایی پهنه های در معرض خطر سیلاب با به کارگیری مدل TOPSIS است. اساس این مدل استخراج ایده آل پوینت‌های مثبت و منفی و تعیین فاصله هر یک از معیارها به منظور تعیین طبقات مختلف پتانسیل سیل خیزی و انتخاب بهترین گزینه مکانی از ...

متن کامل

پهنه بندی خطر وقوع سیل در حوضه ی آبریز کرگانرود با استفاده از Arc GIS

امروزه پدیده­ی سیل یکی از پیچیده­ترین رخداد­های مخاطره­آمیز است که بیش از سایر بلایای طبیعی دیگر، همه ساله در نقاط مختلف دنیا منجر به ایجاد خسارت­های جانی و مالی و تخریب اراضی کشاورزی می­شود. به دلیل سیل­خیز بودن حوضه­ی کرگانرود، بررسی و پهنه­بندی خطر وقوع سیل در این حوضه ضروری به نظر می­رسد. لذا در این تحقیق ابتدا متغیرهای تأثیرگذار در وقوع سیل نظیر: شیب، زمین­شناسی، پوشش گیاهی، خاک، میزان بار...

متن کامل

پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از منطق فازی (مطالعه ی موردی: حوضه ی آبخیر سد چم گردلان ایلام)

در این پژوهش برای تهیه نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش حوضه آبخیز سد ایلام از طریق وزن دهی به معیارهای اصلی و با استفاده از توابع عضویت فازی و ایجاد بهترین تابع رابطه بین حضور و عدم حضور زمین لغزش و مجموعه‌ای از عوامل استفاده شده است. ابتدا نقاط لغزشی با استفاده از عکسهای هوایی، نقشه‌های توپوگرافی 1:50000 و زمین شناسی 1:100000 و بازدیدهای میدانی و نرم افزار Google Earth مشخص و متعاقب آن نقشه ی پرا...

متن کامل

پهنه بندی خطر حرکات توده‎ای با استفاده از روش منطق فازی (مطالعه موردی حوضه آبریز سیرا)

تهیه نقشه‎های پیش بینی وقوع حرکات توده‎ای، امروزه مورد توجه زمین شناسان و ژئومرفولوگ‎ها قرار گرفته است. این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد پدیده حرکات توده‎ای و مشخص کردن مناطق دارای پتانسیل حرکات توده‎ای در حوضة آبخیز سیرا به روش فازی انجام شده است.  به این منظور، ابتدا مهمترین عوامل موثر در وقوع حرکات توده‎ای رخ داده در حوضه با توجه به نتایج حاصل از مطالعات و پژوهش‎های پیشین انجام ...

متن کامل

ریز پهنه بندی خطر سیلاب در شهر لامِرد با استفاده از AHP، GIS و منطق فازی

وقوع سیلاب به عنوان یکی از مهم ترین مخاطرات محیطی با اثرگذاری بالا در عرصه های شهری محسوب شده که محیط، انسان و دارایی های انسانی را به صورت دائمی مورد تهدید قرار می دهد. در این پژوهش با استفاده از مـدل تحلیل سلسله مراتبی، منطق فازی و تلفیق آن با امکانات سیستم اطلاعات جغرافیایی، پدیده سیلاب در شهر لامِرد در جنوب استان فارس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای ریز پهنه بندی خطر سیلاب از 8 معیار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مخاطرات محیط طبیعی

جلد ۵، شماره ۱۰، صفحات ۷۹-۹۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023